Zapraszamy na wernisaż wystawy fotografii Adama Fołtarza pt.: "Im głębiej w nas" który odbędzie 19 marca o godzinne 18:30 w Galerii Fotografii im. Eugeniusza Hanemana przy ulicy Piotrkowskiej 102 w Łodzi. Wystawę Będzie można oglądać od 19 marca do 1 kwietnia.

Inner landscapes Pejzaże wewnętrzne, czyli poznaj siebie

              Swoistym kluczem do zbioru pt. „Im głębiej w nas” może być maksyma wyryta na frontonie świątyni Apollina w Delfach (a spopularyzowana w starożytnym Rzymie): Nosce te ipsum! (poznaj samego siebie). Odnosi się ona w całej rozciągłości również do poszukiwania artystycznej tożsamości twórców. Adam Fołtarz nawiązuje w ten sposób do dyskursu pomiędzy awangardą i ponowoczesnością, do „rozdarcia” w sztuce pomiędzy uczuciem oraz intuicją jako narzędziem poznania, a formalnymi i filozoficznymi treściami, które dzieło przekazuje („obrazuje”). Włącza się w ten sposób do dyskusji na temat sztuki jako formy społecznego komunikowania. Język sztuki jest dla niego czymś więcej niż środkiem wyrażania myśli. Uznaje on, że jedną z podstawowych ról (zadań) artysty jest pomaganie laikowi w porządkowaniu jego kulturowego uniwersum. Większość malarzy wie, że ma do czynienia z relatywnymi poziomami abstrakcji, bowiem wszystko, co przedstawiają, jest zależne od wzroku, i aby było spostrzegane, trzeba TO przełożyć na inne zmysły. Obraz nigdy bezpośrednio nie odtworzy smaku, zapachu, powiewu wiatru czy nuty w głosie (dźwięku). Mamy do czynienia z fenomenem, ponieważ malarstwo (sztuki piękne) symbolizują takie właśnie zjawiska doskonale i skutecznie. Percepcja dzieł sztuki prowadzi do reakcji pokrewnych z wywoływanymi przez bodźce naturalne. Powyższą umiejętność posiadł i wykorzystuje w swojej twórczości Adam Foltarz. Operuje na odległości portretowej, która jest optymalnym obszarem intymności społecznej i swobodnej rozmowy, ale bywa, iż jak rzeźbiarz działa na tyle blisko swego modela, że szkicuje kształty niejako zmysłem dotyku. Obrazy/grafiki zdają się być bliskie, niemal na wyciągnięcie ręki, gdzie działa dotyk, a nie wzrok. Treści zawarte w obrazach czujemy w sobie jako reakcje motoryczne, a nie wzrokowe. Artysta z precyzją wyraził środkami plastycznego wyrazu niemal fizyczne manifestacje uczuć. Na uwagę zasługuje również jego percepcja i prezentacja przestrzeni, która, jak stara się nam pokazać, jest nie tylko tym, co może być postrzegane, lecz i tym, co może być pominięte. Gdy mówimy i myślimy o przestrzeni, mamy na ogół na myśli „puste miejsce” pomiędzy przedmiotami, bryłami (w naszym kręgu kulturowym przestrzeń jest pusta). Kwestia ta została wyraziście zasygnalizowana w cyklu „ Im głębiej w nas...” Zmiana faktury przedmiotu w polu wizualnym, zmiany jasności, sygnalizują nam istnienie krawędzi czy bryły. Stopniowe przejścia i zmiany (z użyciem waloru) są elementarnym sposobem postrzegania wypukłości i formowania bryły i kształtu. Kategorią, którą Adam Fołtarz uwypukla jest fenomen pomiędzy. Postrzeganie kształtu i układu zwłaszcza (interwał) jest tego podstawowym elementem. Autor sugeruje, że przestrzeń jest umowna, a jej percepcja jest zależna od kultury w której żyjemy. Zdaje się, że w swych pracach odnosi się do także do osiągnięć suprematyzmu (Kazimierza Malewicza), parafrazuje twórczo ewolucję jego poglądów i w efekcie nadaje mu nowe znaczenie. W ten sposób prace Adama Fołtarza inspirująco wpisują się w dyskusję nad istotnymi problemami współczesnych sztuk plastycznych. Nadanie znaczenia obrazowi również słowami (tytułem, nazwą, dookreślenie komentarzem itp.) jest formą podtrzymania interakcji z odbiorcą, a przy tym udostępnienia dzieła przez twórcę. Jednym z takich środków są stosowane przekazy metaforyczne (słowa Autora pomagają w ustabilizowaniu się znaczenia znaków, treści przekazu). Rządząca kodem zawartym w znaku społeczna umowa daje ludziom możliwość komunikacyjnego porozumienia. Znak w syntezie komunikatu nabiera formy znaczenia plastycznego. Siła obrazu tkwi w tym, iż posiada on moc oddziaływania równą ikonie. Prace zasługują na uwagę m.in. ze względu na wyczucie roli sztuki w komunikacji międzyludzkiej. Nasycone świeżą indywidualnością i oryginalnością form wyrazu oraz środków wypowiedzi, zawierają delikatnie podsunięte przez Autora mechanizmy sprzyjające ułatwieniu odkodowania, odbiorowi jego dzieł. Nowatorstwo treści i formy wyrazu oraz sposoby multiplikowania informacji dzięki asocjacjom, sprzyjają procesowi twórczej percepcji oraz interpretacji twórczości Adama Fołtarza.

dr Paweł Szczepaniak
Uniwersytet Warszawski